Osie i płaszczyzny ciała: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі з M.O.W.A.
 
(не паказаныя 6 прамежных вэрсіяў аўтарства таго ж удзельніка)
Радок 16: Радок 16:
== Osie ciała ==
== Osie ciała ==
Wyróżnia się 3 główne osie ciała:
Wyróżnia się 3 główne osie ciała:
 
* '''Strzałkowa''' (łac. axis sagittalis) przebiega od przodu do tyłu (od strony brzusznej do grzbietowej). Ponadto odnosząc się do tej osi używamy następujących określeń:
* '''Strzałkowa''' (łac. axis sagittalis) Przebiega od przodu do tyłu (od strony brzusznej do grzbietowej). Ponadto odnosząc się do tej osi używamy następujących określeń:
** kierunek przedni (directio anterior) lub brzuszny (ventralis);
* * kierunek przedni (directio anterior) lub brzuszny (ventralis);
** kierunek tylny (directio posterior) lub grzbietowy (dorsalis).
* * kierunek tylny (directio posterior) lub grzbietowy (dorsalis).
* '''Pionowa, podłużna lub długa''' (łac. axis verticalis). Wyznacza kierunek górny oraz dolny (directo superior et inferior) w stosunku do tułowia, w związku z czym biegnie od szczytu głowy do szczątkowego ogona.
* '''Pionowa, podłużna lub długa''' (łac. axis verticalis). Wyznacza kierunek górny oraz dolny (directo superior et inferior) w stosunku do tułowia, w związku z czym biegnie od szczytu głowy do szczątkowego ogona.
* '''Poprzeczna, pozioma''' (łac. axis transversa). Przebiega od jednej strony ciała do drugiej (np. od prawej do lewej strony). Wyznacza kierunek przyśrodkowy (directio medialis) oraz kierunek boczny (directio lateralis).
** Kierunek górny.
** Kierunek dolny.
* '''Poprzeczna, pozioma''' (łac. axis transversa). Przebiega od jednej strony ciała do drugiej:
** Kierunek prawy.
** Kierunek lewy.  
Poprzeczna lub pozioma oś wyznacza też:
* Kierunek przyśrodkowy (directio medialis)  
* Kierunek boczny (directio lateralis).
<hr>
<hr>
== Płaszczyzny ciała ==
== Płaszczyzny ciała ==
Wyróżnia się płaszczyzny takie jak:
Wyróżnia się płaszczyzny takie jak:
* '''Płaszczyzna strzałkowa''' (łac. planum sagittale) – wyznaczona przez oś strałkową i pionową (dzieli ludzkie ciało na 2 połowy: prawą oraz lewą).
* '''Płaszczyzna strzałkowa''' (łac. planum sagittale) – wyznaczona przez oś strałkową i pionową (dzieli ludzkie ciało na 2 połowy: prawą oraz lewą).
* '''Płaszczyzna czołowa''' (łac. planum frontale) – wyznaczona przez oś poprzeczną i oś pionową (dzieli ona ludzkie ciało na część przednią i tylną).
* '''Płaszczyzna czołowa''' (łac. planum frontale) – wyznaczona przez oś poprzeczną i oś pionową (dzieli ona ludzkie ciało na część przednią i tylną).
* '''Płaszczyzna poprzeczna, pozioma''' (łac. planum transversale) – określona przez oś poprzeczną i oś strzałkową (dzieli ona ludzkie ciało na część górną i dolną).
* '''Płaszczyzna poprzeczna, pozioma''' (łac. planum transversale, planum horizontale) – określona przez oś poprzeczną i oś strzałkową (dzieli ona ludzkie ciało na część górną i dolną).
<hr>
<hr>


== Anatomiczne słownictwo w pozycji anatomicznej ==
== Anatomiczne słownictwo w pozycji anatomicznej ==
Znajomość anatomicznej pozycji oraz nazewnictwa opisującego lokalizacje danej struktury anatomicznej pozwala uniknąć nieporozumień związanych z odniesieniem się do wybranej partii ciała człowieka, ponieważ w środowisku medycznym na całym świecie używa się nomenklatury łacińskiej. Podstawowe zwroty opisujące pozycję anatomiczną to:
Podstawowe zwroty opisujące pozycję anatomiczną to:
* górny (superior) i dolny (inferior);
* Górny (superior) i dolny (inferior).
* przyśrodkowy (medialis) i boczny (lateralis);
* Przyśrodkowy (medialis) i boczny (lateralis).
* przedni (anterior) i tylny (posterior);
* Przedni (anterior) i tylny (posterior).
* koniec bliższy (proximal) i koniec dalszy (distal);
* Koniec bliższy (proximal) i koniec dalszy (distal).
* wewnętrzny (internal) i zewnętrzny (external);
* Wewnętrzny (internal) i zewnętrzny (external).
* brzuszny (palmar) i grzbietowy (dorsal);
* Brzuszny (palmar) i grzbietowy (dorsal).
* powierzchowny (superficial) i głęboki (profundus);
* Powierzchowny (superficial) i głęboki (profundus).
* środkowy (central) i obwodowy (peripheral);
* Środkowy (central) i obwodowy (peripheral).
* ipsilateralny, czyli po tej samej stronie np. lewe oko leży ipsilateralnie do lewego ucha oraz contralateralny, po drugiej stronie np. lewe oko jest contralateralnie do prawego oka.
* Ipsilateralny, czyli po tej samej stronie np. lewe oko leży ipsilateralnie do lewego ucha oraz contralateralny, po drugiej stronie np. lewe oko jest contralateralnie do prawego oka.


<hr>
<hr>
Радок 47: Радок 54:
<youtube width="360" height="203">t6-ueqFK1IE</youtube>
<youtube width="360" height="203">t6-ueqFK1IE</youtube>
<hr>
<hr>
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
# [[Andrei Zhalevich]]. '''[[Światorazumienie]]'''. - Wrocław: Zhalevich.Com, 2023.
# [[Andrei Zhalevich]]. '''[[Światorazumienie]]'''. - Wrocław: Zhalevich.Com, 2023.
# Ignasiak Z., Janusz A., Jarosińska A., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.
# Wilczyński J., Korekcja wad postawy człowieka, Wydawnictwo Anthropos, Starachowice 2005.
# https://en.wikipedia.org/wiki/Anatomical_plane
# https://en.wikipedia.org/wiki/Anatomical_plane
# https://pl.wikipedia.org/wiki/Pozycja_anatomiczna_człowieka
# https://pl.wikipedia.org/wiki/Pozycja_anatomiczna_człowieka

Цяперашняя вэрсія на 13:43, 11 студзеня 2024


MOWA : Język polski | Свята-Мова | Русский язык


Osie i płaszczyzny ciała (літ. Восі і плоскасці цела, рус. Оси и плоскости тела).



Osie ciała

Wyróżnia się 3 główne osie ciała:

  • Strzałkowa (łac. axis sagittalis) przebiega od przodu do tyłu (od strony brzusznej do grzbietowej). Ponadto odnosząc się do tej osi używamy następujących określeń:
    • kierunek przedni (directio anterior) lub brzuszny (ventralis);
    • kierunek tylny (directio posterior) lub grzbietowy (dorsalis).
  • Pionowa, podłużna lub długa (łac. axis verticalis). Wyznacza kierunek górny oraz dolny (directo superior et inferior) w stosunku do tułowia, w związku z czym biegnie od szczytu głowy do szczątkowego ogona.
    • Kierunek górny.
    • Kierunek dolny.
  • Poprzeczna, pozioma (łac. axis transversa). Przebiega od jednej strony ciała do drugiej:
    • Kierunek prawy.
    • Kierunek lewy.

Poprzeczna lub pozioma oś wyznacza też:

  • Kierunek przyśrodkowy (directio medialis)
  • Kierunek boczny (directio lateralis).

Płaszczyzny ciała

Wyróżnia się płaszczyzny takie jak:

  • Płaszczyzna strzałkowa (łac. planum sagittale) – wyznaczona przez oś strałkową i pionową (dzieli ludzkie ciało na 2 połowy: prawą oraz lewą).
  • Płaszczyzna czołowa (łac. planum frontale) – wyznaczona przez oś poprzeczną i oś pionową (dzieli ona ludzkie ciało na część przednią i tylną).
  • Płaszczyzna poprzeczna, pozioma (łac. planum transversale, planum horizontale) – określona przez oś poprzeczną i oś strzałkową (dzieli ona ludzkie ciało na część górną i dolną).

Anatomiczne słownictwo w pozycji anatomicznej

Podstawowe zwroty opisujące pozycję anatomiczną to:

  • Górny (superior) i dolny (inferior).
  • Przyśrodkowy (medialis) i boczny (lateralis).
  • Przedni (anterior) i tylny (posterior).
  • Koniec bliższy (proximal) i koniec dalszy (distal).
  • Wewnętrzny (internal) i zewnętrzny (external).
  • Brzuszny (palmar) i grzbietowy (dorsal).
  • Powierzchowny (superficial) i głęboki (profundus).
  • Środkowy (central) i obwodowy (peripheral).
  • Ipsilateralny, czyli po tej samej stronie np. lewe oko leży ipsilateralnie do lewego ucha oraz contralateralny, po drugiej stronie np. lewe oko jest contralateralnie do prawego oka.



Bibliografia

  1. Andrei Zhalevich. Światorazumienie. - Wrocław: Zhalevich.Com, 2023.
  2. Ignasiak Z., Janusz A., Jarosińska A., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.
  3. Wilczyński J., Korekcja wad postawy człowieka, Wydawnictwo Anthropos, Starachowice 2005.
  4. https://en.wikipedia.org/wiki/Anatomical_plane
  5. https://pl.wikipedia.org/wiki/Pozycja_anatomiczna_człowieka
  6. https://fizjoterapeuty.pl/anatomia/osie-ciala.html
  7. https://fizjoterapeuty.pl/anatomia/plaszczyzny-ciala.html
  8. https://fizjoterapeuty.pl/anatomia/pozycja-anatomiczna-osie-plaszczyzny-i-ruchy.html
  9. https://www.fizjobaza.pl/plaszczyzny-i-osie-ciala
  10. https://brodatamedycyna.wordpress.com/2016/09/26/osie-plaszczyzny-okreslenia/