Osie i płaszczyzny ciała
Зьвесткі з M.O.W.A.
MOWA : Język polski | Свята-Мова | Русский язык
Osie i płaszczyzny ciała (літ. Восі і плоскасці цела, рус. Оси и плоскости тела).
Osie ciała
Wyróżnia się 3 główne osie ciała:
- Strzałkowa (łac. axis sagittalis) przebiega od przodu do tyłu (od strony brzusznej do grzbietowej). Ponadto odnosząc się do tej osi używamy następujących określeń:
- kierunek przedni (directio anterior) lub brzuszny (ventralis);
- kierunek tylny (directio posterior) lub grzbietowy (dorsalis).
- Pionowa, podłużna lub długa (łac. axis verticalis). Wyznacza kierunek górny oraz dolny (directo superior et inferior) w stosunku do tułowia, w związku z czym biegnie od szczytu głowy do szczątkowego ogona.
- Kierunek górny.
- Kierunek dolny.
- Poprzeczna, pozioma (łac. axis transversa). Przebiega od jednej strony ciała do drugiej:
- Kierunek prawy.
- Kierunek lewy.
Poprzeczna lub pozioma oś wyznacza też:
- Kierunek przyśrodkowy (directio medialis)
- Kierunek boczny (directio lateralis).
Płaszczyzny ciała
Wyróżnia się płaszczyzny takie jak:
- Płaszczyzna strzałkowa (łac. planum sagittale) – wyznaczona przez oś strałkową i pionową (dzieli ludzkie ciało na 2 połowy: prawą oraz lewą).
- Płaszczyzna czołowa (łac. planum frontale) – wyznaczona przez oś poprzeczną i oś pionową (dzieli ona ludzkie ciało na część przednią i tylną).
- Płaszczyzna poprzeczna, pozioma (łac. planum transversale, planum horizontale) – określona przez oś poprzeczną i oś strzałkową (dzieli ona ludzkie ciało na część górną i dolną).
Anatomiczne słownictwo w pozycji anatomicznej
Podstawowe zwroty opisujące pozycję anatomiczną to:
- Górny (superior) i dolny (inferior).
- Przyśrodkowy (medialis) i boczny (lateralis).
- Przedni (anterior) i tylny (posterior).
- Koniec bliższy (proximal) i koniec dalszy (distal).
- Wewnętrzny (internal) i zewnętrzny (external).
- Brzuszny (palmar) i grzbietowy (dorsal).
- Powierzchowny (superficial) i głęboki (profundus).
- Środkowy (central) i obwodowy (peripheral).
- Ipsilateralny, czyli po tej samej stronie np. lewe oko leży ipsilateralnie do lewego ucha oraz contralateralny, po drugiej stronie np. lewe oko jest contralateralnie do prawego oka.
Bibliografia
- Andrei Zhalevich. Światorazumienie. - Wrocław: Zhalevich.Com, 2023.
- Ignasiak Z., Janusz A., Jarosińska A., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.
- Wilczyński J., Korekcja wad postawy człowieka, Wydawnictwo Anthropos, Starachowice 2005.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Anatomical_plane
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Pozycja_anatomiczna_człowieka
- https://fizjoterapeuty.pl/anatomia/osie-ciala.html
- https://fizjoterapeuty.pl/anatomia/plaszczyzny-ciala.html
- https://fizjoterapeuty.pl/anatomia/pozycja-anatomiczna-osie-plaszczyzny-i-ruchy.html
- https://www.fizjobaza.pl/plaszczyzny-i-osie-ciala
- https://brodatamedycyna.wordpress.com/2016/09/26/osie-plaszczyzny-okreslenia/
